تولد: کاشان، ایران، حدود 790ه.ق. درگذشت: سمرقند، اکنون در ازبکستان، 19 رمضان 832 ه.ق./808 ه.ش./1429 م. اخترشناس، ریاضیدان جمشید بن مسعود بن محمود طبیب کاشانی ملقب به غیاث‌الدین که در غرب به الکاشی(al-kashi) مشهور است. هر چند فیزیکدان بود، ولی علاقه? اصلی‌اش متوجه ریاضیات و اخترشناسی بود؛ پس از دوره? طولانی بی‌نوایی و سرگردانی، سرانجام در سایه? حمایت سلطان الغ‌بیگ، که خود دانشمند بزرگی بود، موقعیت شغلی مطمئنی در سمرقند به‌دست آورد.

مهم‌ترین دست آوردها

ابداع و ترویج کسرهای اعشاری به قیاس با کسرهای ستینی (= شصت‌گانی) که در ستاره‌شناسی متداول بود. محاسبه? عدد پی تا شانزده رقم اعشار به نحوی که تا صد و پنجاه سال بعد کسی نتوانست آن را گسترش دهد: 2?=6.2831853071795865

محاسبه سینوس (جیب) زاویه? یک درجه با روش ابتکاری حل یک معادله? درجه سوم: sin1=.0174524064372835103712 هفده رقم اعشاری عدد به دست آمده با مقداری که امروزه محاسبه می‌شود هم خوانی دارد. در واقع کاشانی مقدار سینوس یک درجه را تا ده رقم صحیح شصت‌گانی حساب کرد.

اختراع وسایل نجومی دقیق از جمله وسیله‌ای به نام "طبق المناطق" برای محاسب طول ستاره‌گان که کتاب نزهه الحدائق در شرح آن است.

مهم‌ترین تالیفات

در زمینه? ریاضیات

·                     مفتاح الحساب

·                     رساله? محیطیه

·                     رساله وتر و جیب

در زمینه? اخترشناسی

·                     زیگ خاقانی در تکمیل زیگ ایلخانی تالیف نصیرالدین طوسی (به فارسی)

·                     زیج التهسیلات

·                     نزهت الحدایق شرح دو ابزاری که خود اختراع کرده بود، طول‌یاب سیاره‌ای، و دستگاهی برای اجرای درونیابی خطی، می‌پردازد.

نوشته شده توسط انجمن علمی ریاضیات کاربردی در سه شنبه 87/7/23 و ساعت 2:31 عصر | نظرات دیگران()