پارادوکس جزیرة وحشی ها
پارادوکس جزیرة وحشی ها
پارادوکس تابلو
این پارادوکس در ۱۹۱۳ توسط ریاضیدان انگلیسی جردن (P. E. B. Jourdain) ارائه شد:
تابلوئی داریم که در یک طرف آن ”جمله پشت این تابلو راست است.“ و در طرف دیگر آن ”جمله پشت این تابلو دروغ است.“ نوشته شده است!
پارادوکس سقراط ( Socrates Paradox )
نقل شده است که ســـــقراط روزی گفته است:” چیزی که می دانم این اسـت که من هیـچ چیز نمی دانم “.
پارادوکس فهرست ( Catalogue Paradox )
کتابداری در حال تدوین یک فهرست کتابشناسی از تمام فهرستهای کتابشناسی و تنها آنهایی است که نام خود را در فهرست ذکر نکرده اند. آیا فهرست این کتابدار، نام خودش را نیز در بر می گیرد؟
پارادوکس خود نا توصیف ( Heterological Paradox )
خود ناتوصیف، کلمه ای است که خودش را توصیف نمیکند. پس کلمة "خود ناتوصیف" خود ناتوصیف است اگر و فقط اگر خود ناتوصیف نباشد.
پارادوکس دور
این پارادوکس توسط آلبرت ساکسونی در قرون وسطی طرح گردیده است:
جملة P این است: ”q دروغ است.“ جملة q این است: “ P راست است. “
نکته جالب این است که اگر ما دارای یک نوع منطق سه ارزشی باشیم که در آن گزاره ها بتوانند فقط یکی از ارزشهای ”راست“، ” دروغ “ و ” نه راست ـ نه دروغ “ را داشته باشند آنگاه گزارةP به صورت “ P دروغ یا نه راست ـ نه دروغ است“ نمی تواند هیچیک از ارزشهای ” راست “ ، ” دروغ “ و ” نه راست – نه دروغ“ را به خود بگیرد.
پارادوکس دروغگو( Liar"s Paradox) یا پارادوکس ائوبولیدس (Eubulides" Paradox )
می گویند روزی ائوبولیدس، متفکر یونانی قرن چهارم قبل از میلاد، گفت: ” چیزی که آلان می گویم دروغ است“. اگر گفتة او درست باشد، آنگاه بنا به آنچه گفته است، باید گفته اش دروغ باشد، واگر گفتة او دروغ باشد، دوباره بنابر آنچه گفته است نتیجه می شود که گفته اش درست است.
پارادوکس بوچوفسکی ( Buchowski Paradox )
پارادوکس اژدها
پارادوکس تخته سیاه
پارادوکس خداوند قادر مطلق
آیا خداوند می تواند سنگی بسازد که نتواند بلند کند؟
پارادوکس ریچارد (Jules Richard"s Paradoxesَ)
آیا ” کوچکترین عدد طبیعی که نتوان آن را با کمتر از صد حرف فارسی نمایش داد“ وجود دارد؟ چون تعداد اعداد طبیعی نا متناهی و تعداد حروف فارسی متناهی است پس عددی وجود دارد که نمی توان آن را با عبارتی شامل کمتر از صد حرف فارسی تعریف کرد. بنا به اصل خوش ترتیبی در اعداد طبیعی، کوچکترین عدد طبیعی که نتوان آن را با کمتر از صد حرف فارسی نمایش داد وجود دارد. اما عبارت بالا که بین دو نماد ” و “ قرار دارد کمتر ار صد حرف ( یعنی پنجاه و سه حرف ) دارد، یعنی عدد ارائه شده با کمتر از صد حرف فارسی تعریف شد!
پارادوکس توده ( Sorites Paradox )
یک دانة گندم یک تودة گندم نیست. با اضافه کردن یک دانه گندم، به دو دانه دست می یابیم که باز هم تودة گندم نیست. با اضافه کردن یک دانه گندم دیگر، سه دانه گندم خواهیم داشت که توده محسوب نمی شود. اگر این عمل را تکرار کنیم، هیچگاه به تودة گندم نمی رسیم.اما زمانی که این گردایة گندم به قدر کافی بزرگ شود، توده نامیده می شود.
|